A Comparative Investigation of Environmental Behaviors of Gifted Students and Their Peers
Keywords:
üstün yetenekli öğrenci, çevre okuryazarlığı, çevresel davranış, gifted students, environmental literacy, environmental behaviorAbstract
Abstract
The main purpose of this study was to compare gifted and non-gifted students’ behaviors to- wards environment. The sample of the study consisted of 364 sixth, seventh and eighth grad- ers attending six different middle schools in the city of Amasya and 34 gifted sixth, seventh and eighth graders attending the Amasya Science and Art Center in Turkey. Data was collected through a 12-item “Environmental Behavior Scale (EBS)” developed by the researchers. In- dependent samples t-test was used to compare scores. The findings showed that gifted stu- dents were superior to their peers in terms of showing positive environmental behaviors.
Öz
Araştırmada üstün yetenekli öğrencilerle ak- ranlarının “çevresel davranış” düzeyleri karşı- laştırılmıştır. Araştırmanın örneklemini Amasya ilindeki 6 farklı ortaokulda bulunan 6., 7. ve 8. sınıflardaki 364 öğrenci ve Amasya Bi- lim ve Sanat Merkezi’ne devam eden 6., 7. ve 8. sınıflardaki 34 üstün yetenekli öğrenci oluştur- maktadır. Araştırmada veri toplama aracı ola- rak 12 maddeden oluşan “Çevresel Davranış Ölçeği (ÇDVÖ)” kullanılmıştır. Veri analizi için bağımsız gruplar t-testi kullanılmıştır. Elde edi- len bulgular üstün yetenekli öğrencilerin, çev- reye yönelik olumlu davranışlar sergilemede akranlarından daha duyarlı olduklarını göster- mektedir.
References
Alp, E. (2005). A Study on students’ environmental knowledge and attitudes: The effects of grade level and gender. Unpublished masters’ thesis, Middle East Technical University, Ankara, Turkey.
Alp, E., Ertepinar, H., Tekkaya C., & Yılmaz, A. (2006). A statistical analysis of children’s environmental knowledge and attitudes in Turkey. International Research in Geographical and Environmental Education, 15(3), 210–223.
Altın, M., Bacanlı, H., & Yıldız, K., (2002). Biyoloji öğretmeni adaylarının çevreye yönelik tutumları. 5. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, Ankara: Orta Doğu Teknik Üniversitesi.
Armağan, F. Ö. (2006). İlköğretim 7–8. sınıf öğrencilerinin çevre eğitimi ile ilgili bilgi düzeyleri. Yük- sek Lisans Tezi, Ankara Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Aslan, O., Sağır, Ş. U., & Cansaran, A. (2008). Çevre tutum ölçeği uyarlanması ve ilköğretim öğrencilerinin çevre tutumlarının belirlenmesi. Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 25, 283-295.
Ataman, A. (2003). Özel Gereksinimli çocuklar ve özel eğitime giriş. Ankara: Gündüz Yayıncılık. Atasoy, E., & Ertürk, H. (2008). İlköğretim öğrencilerinin çevresel tutum ve çevre bilgisi üzerine bir alan araştırması. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(1), 105-122.
Aydın, F., Coşkun, M., Kaya, H., & Erdönmez, İ. (2011). Gifted students’ attitudes towards environment: A case study from turkey. African Journal of Agricultural Research, 6(7),1876-1883.
Aydın, F., & Çepni, O. (2012). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin çevreye yönelik tutumlarının bazı değişkenler açısından incelenmesi (Karabük İli Örneği). Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 18, 189-207.
Bakar, F., &Aydınlı, B. (2012). Bilim ve sanat merkezi öğrencilerinin plastik ve plastik atıkların geri dönüşümü ve çevreye etkileri konularında tutumlarının belirlenmesi. X. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, 27-30 Haziran, 2012, Niğde Üniversitesi.
Barr, S. (2007). Factors influencing environmental attitudes and behaviors: A uk case study of house hold waste management. Environment and Behavior, 39(4), 435-473.
Bildik, G. (2011). İlköğretim 7. sınıfta verilen çevre konusunun öğrencilerin çevresel tutumu ve çevre bilgisi üzerine etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2010). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
Büyüköztürk, Ş. (2011). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı (14. bs). Ankara: Pegem Aka- demi.
Clark, B. (1992). Growing up gifted: Developing the potential of children at home and at school (4th ed.). New York: Merrill.
Clark, B. (1997). Growing up gifted: Developing the potential of children at home and at school (5th ed.). Upper Saddle River, New Jersey, Columbus, Ohio: Merrill.
Cohen, J. (1988). Statistical power analysis for the behavioral sciences (2nd ed.). Hillsdale, NJ: Erl- baum.
Cullingford, C. (1996). Children’s attitudes to the environment. In C. Black well & G. I. Harris (Eds.), Environmental issues in education (pp. 14–17). Aldershot, VT: Ashgate.
Çağlar, D. (1972). Üstün Zekâlı Çocukların Özellikleri. Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi Der- gisi, Ankara, 5(3), 95 – 110.
Demarest, E. J., Reisner, E. R., Anderson, L. M., Humphrey, D. C., Farquhar, E., & Stein, S. E. (1993). Review Of Research On Achieving The Nation's Readiness Goal. Washington, DC: U.S. Department of Education.
DiEnno, C. M., & Hilton, S. C. (2005). High school students’ knowledge, attitudes and levels of enjoyment of an environmental education unit on nonnative plants. The Journal of En- vironmental Education, 37(1), 13-25.
Durmuş, B., Yurtkoru, E. S. ve Çinko, M. (2011). Sosyal bilimlerde SPSS'le veri analizi. İstanbul: Beta Yayıncılık.
Erdoğan, M. (2009). 5. Sınıf öğrencilerinin çevre okuryazarlığı ve bu öğrencilerin çevreye yönelik so- rumlu davranışlarını etkileyen faktörler.
Doktora Tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi Sos- yal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Erol, G. H., & Gezer, K. (2006). Prospective of elementary school teachers’ attitudes toward environment and environmental problems. International Journal of Environmental and Sci- ence Education, 1(1), 65 – 77.
Erten, S. (2002). İlköğretim okulu öğrencilerinde çevreye yararlı davranışların araştırılması. Proceeding of V. Ulusal Fen ve Matematik Eğitimi Kongresi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara. http://www.fedu.metu.edu.tr/ufbmek-5/b_kitabi/b_kitabi.htm, (14.07.2012).
Esen, T. (2011). Üstün yetenekli öğrencilerin çevreye yönelik bilgi ve tutumlarının incelenmesi. Yük- sek Lisans Tezi, Adıyaman Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
Gökçe, N. Kaya, E., Aktay, S., & Özden, M. (2007). İlköğretim öğrencilerinin çevreye yönelik tutumları. İlköğretim Online, 6(3), 452-468.
Gökdere, M. (2004). Üstün yetenekli çocukların fen bilimleri öğretmenlerinin eğitimine yönelik bir model geliştirme çalışması. Doktora Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Ens- titüsü, Trabzon.
Görmez, K. (2003). Çevre sorunları ve Türkiye. Ankara: Gazi Kitabevi .
Hines, M. J., Hungerford, H. R., & Tomera, A., N. (1986). Analysis and synthesis of research on responsible environmental behavior: A Meta-analysis. Journal of Environmental Education, 18(2), 1-8.
Hsu, S. J. (1997). An assessment of environmental literacy and analysis of predictors of responsible environmental behavior held by secondary teachers in hualien country of taiwan. Unpublished Doctoral Dissertation. Graduate School of The Ohio State University.
Hungerford, H. R., & Volk, T. L. (1990). Changing learner behavior through environmental education. The Journal of Environmental Education, 21(3), 8-22.
İşyar, N. (1999). İlköğretim (3., 4., 5. Sınıf) öğrencilerin olumlu çevresel tutumların yaş ve sosyo eko- nomik düzeye göre değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Uludağ Üniver- sitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bursa.
Kaya, N. Ç., & Turan, F. (2005). Sekizinci sınıf öğrencilerinin çevreye ilişkin bilgi ve duyarlı- lıkları: Ankara'da resmi ve özel ilköğretim okulları örneğinde bir çalışma. Eğitim Araş- tırmaları Dergisi, 21, 103-112.
Kesicioğlu, O. S., & Alisinanoğlu, F. (2009). 60-72 Aylık çocukların çevreye karşı tutumlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(3), 37-48.
Kışoğlu, M., Gürbüz, H., Sülün, A., Alaş A., & Erkol, M. (2010). Çevre okuryazarlığı ve çevre okuryazarlığı ile ilgili Türkiye’de yapılan çalışmaların değerlendirilmesi. International Online Journal of Educational Sciences, 2(3), 772-791.
Kollmuss, A., & Agyeman, J. (2002). Mind the gap: Why do people act environmentally and what are the barriers to pro-environmental behavior? Environmental Education Research, 8(3), 239-260.
Kontaş, H. (2009). Bilsem öğretmenlerinin program geliştirme ihtiyaçlarına ilişkin geliştirilen progra- mın etkililiği. Yayınlanmamış doktora tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
Kuhlemeier, H., Bergh, H. V. D., & Lagerweij, N. (1999). Environmental knowledge, attitudes, and behavior in Dutch secondary education. The Journal of Environmental Education, 30(2), 4-15.
Lovecky, D. V. (1993). The quest for meaning: Counseling ıssues with gifted children and ado- lescents. In L. K. Silverman (Ed.), Counseling The Gifted and Talented (pp. 29-47). Denver: LovePublishing Company.
MEB (2006). Özel eğitim hizmetleri yönetmeliği.
MEB (2007). Talim ve Terbiye Kurulu Şubat 2007 tarih ve 2593 sayılı kararı (Bilim ve Sanat
Merkezleri Yönergesi), Ankara.
MEB (2010). Milli Eğitim Bakanlığı Özel Eğitim Rehberlik ve Danışma Hizmetleri Genel Müdürlüğü. Üstün Zekalıların/Yeteneklilerin Eğitimi Çalıştayı, Ankara.
Moltzen, R. (1996). Characteristics of gifted children. In D. McAlpine & R. Moltzen (Eds.), Gifted and talented: New zealand perspectives (pp. 43-61). Palmerston North: Dunmore Press. Mönks, F. J., Heller, K. A., & Passow, H. A. (2002). The study of giftedness: Reflections on where we are and where we are going. In K. A. Heller, F. J. Mönks, R. J. Sternberg & R. F. Subotnik (Eds.), International handbook of giftedness and talent (2nd ed.) (pp. 839-863).Oxford: Elsevier.
Peyton, R. B., & Miller, B. A. (1980). Developing an internallocus of control as a prerequisite to environmental action taking. In A. B. Sacks, L. L. Burris-Bammel, C. B. Davis & L. A. Lozzi (Eds.), Current ıssues VI: The year book of environmental education and environmental sciences (pp. 173-192). Columbus, OH: ERIC Clearinghouse for Science, Mathematics and Environmental Education.
Piechowski, M. M. (1997). Emotional giftedness: The measure of intrapersonal intelligence. In N. Colangelo & G. A. Davis (Eds.) Handbook of GiftedEducation (2nd ed.) (pp. 366-381). Boston: Allyn & Bacon.
Roth, C. E. (1992). Environmental literacy: Its roots, evolution and directions in the 1990s. Colum- bus, OH: ERIC Clearinghouse for Science, Mathematics, and Environmental Education. Silverman, L. K. (1993). The gifted individual. In L. K. Silverman (Ed.), Counseling the gifted
and talented (pp. 3–25). Denver, CO: Love.
Sivek, D. J., & Hungerford, H. (1989). Predictors of responsible behavior in members of three wisconsin conservation organizations. The Journal of Environmental Education, 21(2), 35- 40.
Steg, L., & Vlek, C. (2009). Encouraging pro-environmental behaviour: An integrative review and research agenda. Journal of Environmental Psychology, 29, 309–317.
Tavşancıl, E. (2010). Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Tekgöz, G., Şahin, E., & Ertepınar, H. (2010). Çevre okuryazarlığı öğretmen adayları ve südürülebilir bir gelecek. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 39, 307-320. Tosunoğlu, C. (1987). A cross–cultural study which compares environmental attitudes of Turkish and American cross–sections in educational settings. Master Thesis, METU, Ankara.
Tuncer, G., Sungur, S., Tekkaya, C., & Ertepınar, H. (2004). Environmental attitudes of the 6th grade students from rural and urban areas: A case study for ankara. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 26, 167-175.
Uğulu, İ. (2013). Üstün zekalı/yetenekli öğrenciler ile normal gelişim gösteren öğrencilerin çevreye yönelik tutumlarının karşılaştırılması. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 35, 1-14.
Ürey, M. (2005). İlköğretim öğretmen ve öğrencilerinin çevreye karşı tutumları, yeterlilikleri ve çevre eğitiminde bölgesel farklar. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Kafkas Üniversitesi, Kars. Winocur, S. L., & Maurer, P. A. (1991). Critical thinking and gifted students: Using impact to improve teaching and learning. In N. Colangelo & G. Davis (Eds.), Handbook of Gifted Education (pp. 308–317). Boston: Allyn & Bacon.
Yaşar, Z., Yaşar, E., & Yalçın N. (2012). İlköğretim 7. sınıf öğrencilerinin çevreye yönelik tutumlarının fen ve teknoloji dersi başarıları açısından incelenmesi. X. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, 27-30 Haziran, 2012, Niğde Üniversitesi.
Yılmaz, O., Boone, W., & Andersen, H. O. (2004). Views of elementary and middle school tur- kish students toward environmental ıssues. International Journal of Science Education. 26(12), 1527-1546.
