Bilimsel Yaratıcılıkta Cinsiyet Farklılıklarının Bileşensel Analizi

Abstract

Öz

Bu çalışmada bilimsel yaratıcılık ve bileşenlerin- deki cinsiyet farklılıkları araştırılmıştır. Araştırma, Üstün Yetenekliler Eğitim Programları (ÜYEP)’na başvuran 704 altıncı sınıf öğrencisi ile gerçekleşti- rilmiştir. Katılımcıların 345’i kız, 359’u erkektir. Araştırmada bilimsel yaratıcılığı ölçmek için Bilim- sel Üretkenlik Testi (BÜT) kullanılmıştır. BÜT akı- cılık, esneklik, yaratıcılık, hipotez geliştirme, hipo- tez test etme ve kanıt değerlendirmeyi ölçmekte- dir. Bilimsel yaratıcılığın bileşenlerinde cinsiyet farklılıklarını karşılaştırmak için bağımsız örnek- lemler t-testi kullanılmıştır. Veri analizi sonu- cunda; hipotez geliştirme, akıcılık ve toplam yara- tıcılık puanlarında erkekler lehine anlamlı farklar bulunmuştur. Hipotez test etme, kanıt değerlen- dirme ve esneklik becerilerinde erkeklerin aldıkları puanların ortalamaları kızların ortalamalarından yüksek olmalarına rağmen bu farklar anlamlı bu- lunmamıştır. Elde edilen bulgular bilimsel yaratı- cılıkta ortaya çıkan cinsiyet farkının bazı beceriler- deki farklardan kaynaklanabileceğini göstermek- tedir.

Abstract

In this study, an investigation was carried out to explore if there were any gender differences in scientific creativity and its components. Par- ticipants included 704 sixth grade students who applied to the Education Programs for Talented Students (EPTS) at Anadolu University in the City of Eskişehir in Turkey. Of the total sam- ple, 345 were female and 359 were male. Stu- dents’ scientific creativity was measured using the Creative Scientific Ability Test (C-SAT). It measures fluency, flexibility and creativity and hypothesis generation, hypothesis testing and evidence evaluation. The analysis showed that male students scored significantly higher on hy- pothesis generation components of scientific creativity. Although male students had higher scores on flexibility, hypothesis testing and evi- dence evaluation components too, the differ- ences between the groups were not significant. The findings shows that gender differences in scientific creativity in childhood and adoles- cence might result from differences in some particular processes.